Hava trafik kontrolörü olarak görev alabilmek için, Türkiye DHMİ Sivil Havacılık Dairesi Genel Müdürlüğü bünyesindeki Hava Trafik Kontrol Simulasyon tesislerinde EUROCONTROL onaylı, en az bir yıllık bir eğitim alındıktan sonra ilgili ülkenin sivil havacılık otoritesinden kişinin bu işi yapabileceğine ilişkin sınav karşılığı bir lisans belgesinin alınması gerekir. Hava trafik kontrol sistemi küresel bir sistem olmasından dolayı tüm dünyada aynı standartlara sahip olması gerekmektedir. Bu standartları belirleyen kurum Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO-International Civil Aviation Organization) olup Avrupa için ise ICAO’nun yaptırımlarıyla örtüşecek şekilde Avrupa’daki hava seyrüseferini düzenleyen organizasyon olarak EUROCONTROL (European Organization for the Safety of Air Navigation)’dur. Uluslararası Sivil Havacılık Anlaşması’nın 1. Eki (Annex-1) hava trafik kontrolörü lisansı alabilmek için kişilerin alması gereken eğitim, sahip olması gereken sağlık koşuları ve İngilizce dil becerisi hakkında ayrıntılı bilgileri içermektedir. EUROCONTROL’un bunun parelelinde hava trafik kontrolörlerinin lisanslandırılması için koymuş olduğu tüm kriterler ESAAR-5 (Eurocontrol Safety Regulatory Requirement) kapsamında yer almaktadır.
Lisanslandırmanın temel koşullarından biri olan sağlık koşulları kısaca şu şekilde özetlenebilir. Vücut yapısı düzgün ve her bakımdan sağlam olmak, dilinde pelteklik ve gizli kekemelik, işitme ve görme kaybı, renk körlüğü vb. olmamak. Hava trafik kontrolörü pilotlarla olan iletişimini telsiz vasıtasıyla yaptığı için konuşma ve duyma becerisi önemli sağlık kriterlerinden biridir. Bunun dışında gerek radar ekranı başında gerekse de meydan kontrol kulesinde olsun, görme becerisiyle ilgili olduğu için görme yeteneği de önem kazanmaktadır. Bu ve diğer sağlık kriterleri tam teşekküllü bir hastaneden alınan sağlık raporuyla belgelendirilir. Ayrıca bu sağlık raporu her yıl yenilenir.
Hava trafik kontrolörünün işbaşı yapabilmesi için yalnızca hava trafik kontrolör lisansı alması yeterli değildir. Bunun dışında hangi kontrol ünitesinde çalışacaksa o ünitede öncelikle üç ay çalışıp ondan sonra ilgili ünitede çalışabilir yetkisi için ülkenin sivil havacılık otoritesinin yapacağı ehliyet sınavını başarması gereklidir.